de familie van Baarda

Historie van het Haarlemse Diakonessenhuis

het oude Diakonessenhuis Haarlem

Het Spaarne Ziekenhuis is op 1 januari 1989 ontstaan door een fusie van het Diaconessenhuis Heemstede en de Mariastichting Haarlem. Het Diaconessenhuis werd gesticht in Haarlem in 1874 door freule Teding van Berkhout. Zij kocht in dat jaar een huis gelegen aan de Nieuwe Gracht 90 te Haarlem, waar maximaal acht patiënten verpleegd konden worden. De freule behoorde tot de protestantse kring van Reveil, die religieuze verdieping wilde combineren met sociale activiteit. Daaraan bleek voldoende behoefte: op 31 augustus 1887 werd aan de Hazepaterslaan een nieuw gebouw ingericht voor ziekenzorg. Er werd begonnen met vijftien bedden. Tot eind jaren twintig werd het ziekenhuis vele malen uitgebouwd en bood uiteindelijk ruimte aan 290 bedden.

Op 1 juni 1973 werd het ziekenhuis op de huidige locatie Schouwbroekerpolder te Heemstede , bestemd voor 365 bedden en 15 wiegen voor gezonde zuigelingen, in gebruik genomen.

Het Spaarne Ziekenhuis heeft in 2005 een nieuw gebouw betrokken in Hoofddorp. Het oude Diaconessenhuis in Haarlem doet nog dienst als polikliniek.

Een stukje geschiedenis:

Van Christelijke Ziekenverpleging aan de Nieuwe Gracht  naar het  Haarlems Diaconessenhuis, Hazepaterslaan 24

Jonkvrouw Teding van Berkhout startte haar heilzame werk met Suze van Baarda, de eerste diacones in Haarlem, feitelijk “rechter- en linkerhand” van de freule. Zij hield zich ook bezig met de verpleging van epileptici en was één van de eerste gediplomeerde verpleegsters in ons land. [In 1883 waren er in Nederland nog slechts 9]. Spoedig volgde zuster Neeltje Klaassen. Voorts kwam de hulp en toewijding van de hoogstaande dokter dr. Posthuma als een levensgeschenk. De allereerste patiënt was een jongetje met een heupziekte die uit het St. Elizabeth’s ziekenhuis als ongeneeslijk was ontslagen en thuis alle nodige zorg miste. Binnen korte tijd waren 5 andere personen opgenomen. Omdat het huis spoedig te klein werd was zij dankbaar in de gelegenheid te zijn een aangrenzend pand te kunnen aankopen. Beide huizen werden nu door tussendeuren verbonden en de tuinen verenigd. In 1882 kwam de later algemeen gewaardeerde Zuster A.L.Hoog (1841-1931) in de ziekeninrichting werken. Vanwege haar organisatorische capaciteiten zou ze 5 jaar later bij de verhuizing naar een nieuw ziekenhuis als besturende zuster de leiding overnemen en deze functie tot haar 72^e levensjaar in 1913 bekleden. Omdat er gewerkt met goed opgeleide zusters ontwikkelde het hospitaal zich tot een voorbeeld in het land voor andere en nieuw op te richten instellingen. In de begintijd waren het in hoofdzaak vrouwen uit betere kringen die geraakt waren door de ideeën van het Réveil en zich als diacones hebben aangemeld. De diaconessenhuizen kenden niet de titel directrice, maar in plaats daarvan die van Besturend Zuster, hoofd van de “Zusterkring” en belast met de dagelijkse leiding.