Wrister Jans (Frits) van Baarda (1882)

30-07-1882 07-10-1977

Frits (Wrister Jans) van Baarda 30-07-1882 07-10-1977

Frits (Wrister Jans) van Baarda
30-07-1882 07-10-1977

Frits wordt op 30 juli 1882 geboren in Galela op Halmahera. Hij wordt vernoemd naar de vader van moeder Bottema. Een maand na zijn geboorte overlijdt zijn moeder in het kraambed aan de dysenterie. Frits wordt als baby opgenomen in het gezin van collega zendeling van Dijken. Die hadden zelf 3 dochters (3 andere dochters waren al op jonge leeftijd overleden) die op dat moment alle drie voor opleiding in Nederland waren. In 1881 hadden ze nog een zoon gekregen. Piet en Frits groeiden met hem op.

Frits en Piet van Baarda

Frits en Piet van Baarda

In 1887 werd Frits, 5 jaar oud, met zijn broer door vader naar Batavia gebracht om van daar naar Nederland af te reizen, voor verdere scholing. Tegelijk haalde M.J. daar zijn tweede vrouw op, mej. C.L (Keetje) van Rooij. De jongens worden ondergebracht bij hun tante Cato (Catharina Maria) van Baarda gehuwd met Piet vanSlooten in Noordwijk.
Bij hun aankomst in Nederland blijken zij alleen Alfoers (de taal van de animistische bevolkingsgroep op Halmahera) te spreken. Als in 1903 tante Cato overlijdt worden Frits en Piet ondergebracht in het zendingshuis te Oegstgeest.

Na de middelbare school volgt Frits een opleiding tot bouwkundige. (hij wordt later ook wel architect genoemd) Van 1907 tot 1911 werkt hij op contract basis bij Rijkswaterstaat, eerst aan werk aan de Maas, later aan de verbreding van de Nieuwe Waterweg bij Rotterdam. In 1911 vertrekt hij naar Nederlands Indië en treedt als bouwkundige in dienst bij de Billiton Maatschappij. Na zijn vertrek blijkt zijn vriendin, Cato (Jacoba Cornelia) Dumon zwanger te zijn.

Cato van Baarda-Dumon trouwt emt de handschoen. Oom Henry Gregory neemt de honeurs waar

Cato van Baarda-Dumon trouwt emt de handschoen.
Oom Henry Gregory neemt de honeurs waar

Op 1 november 1911 trouwen ze “met de handschoen”.
Henricus Gregory, een oom van de bruid, vertegenwoordigt Frits bij dit huwelijk. Cato voegt zich bij Frits in Tandjong Pandan, Billiton, waar op 14 januari 1912 hun zoon Bob (Marie Johannes, naar zijn grootvader) wordt geboren. Cato heeft al snel genoeg van het primitieve leven op Billiton en verhuist naar Batavia. Frits blijft achter op Billiton. Dit is het begin van het einde van hun huwelijk, hoewel het pas in 1927 ontbonden wordt. Op foto’s zien we hem dan alleen nog in het gezelschap van vrienden en vooral van zijn halfbroer Jan, diens vrouw Chris en hun kinderen.

Dit is een van de weinige foto’s waarop we vader Frits met zoontje Bob samen zien. Als we kijken naar het huis dat Frits naar eigen ontwerp in Tandjong Pandan bewoonde was het er aangenaam toeven .

Frits keert na zijn pensioen (vermoedelijk 1932-33) terug naar Nederland. Hij logeert een tijd bij zijn vader in Utrecht aan de Hartingstraat 2bis. Later betrekt hij een woning aan de da Costakade. Halfzus Marietje en haar man Gerard Haring trekken na hun huwelijk bij hem in. Na de oorlog 40-45 gaat hij in een pension wonen in Arnhem aan de Boulevard Heuveling. In 1950 trouwt hij met de pensionhoudster Maria Neuer. (tante Marjan) Zij heeft een broer die in Canada woont. In 1967, Frits was toen 85 jaar oud, besluiten ze bij deze broer te gaan wonen en emigreren naar Canada. Ze vestigen zich in Kitchener, Ontario. Daar overlijdt hij op 7 oktober 1977 op de leeftijd van 95 jaar.

Frits ligt, samen met zijn tweede echtgenote begraven op het St Peter’s Lutheran Cemetery, Waterloo County, Ontario Canada